Ζ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

7^ο απόσπασμα από έρευνα της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΣΟΥΜΠΑΣΗ

Η ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ & ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ

Οι επιπτώσεις της τηλεοπτικής βίας και

της βίας του διαδικτύου επηρεάζουν τη συμπεριφορά

των εφήβων προς τη βία

Ζ. Διαφήμιση

Τα ΜΜΕ επιβιώνουν οικονομικά δια μέσου χορηγιών και διαφημίσεων. Το υλικό που προβάλλουν τα ΜΜΕ πρέπει να έχει τη δυνατότητα να κεντρίσει όχι μόνο το κοινό, αλλά και τους χορηγούς, ώστε να υπάρξει κέρδος από την προβολή των προϊόντων τους. Οπότε η εμπορευματοποίηση και ο καταναλωτισμός επηρεάζει τα ΜΜΕ και κατά συνέπεια και τους τηλεθεατές της τηλεόρασης και τους χρήστες του διαδικτύου.

 Η διαφήμιση έχει σκοπό να ενημερώσει το κοινό για τη χρησιμότητα των προϊόντων της και έχει τη δυνατότητα να προβληματίσει για τη συγκεκριμένη επιλογή του προϊόντος της. Το πρόβλημα που υπάρχει στη διάρκεια μιας οικονομικής κρίσης είναι ότι η επιρροή της προς τον καταναλωτισμό μπορεί να καταστρέψει οικονομικά τους πολίτες οδηγώντας τους στην πλήρη απληστία υλικών που δεν τα χρειάζονται και γίνονται καθοδηγούμενα όντα αφαιρώντας τους πραγματικά την ελευθερία της βούλησης, λόγω της καθημερινής πλύσης εγκεφάλου.

Η διαφήμιση χρησιμοποιεί διάφορους τρόπους που σκοπό έχουν την επιρροή πάνω στο καταναλωτικό κοινό. Ένας βασικός τρόπος είναι να στρέψει την προσοχή του κοινού και μάλιστα για το συγκεκριμένο μας θέμα, τους εφήβους, αγγίζοντάς τους στο συναισθηματικό τους κόσμο που είναι αρκετά συγκεχυμένος και χαώδης. Μπορεί επίσης να βασιστεί σε μια σειρά από λογικά νοητικά πλεονεκτήματα της πώλησης ενός προϊόντος, με σκοπό την αύξηση του τζίρου τους.

Η τηλεόραση και το διαδίκτυο στο βωμό του χρήματος έχουν καταφέρει να εκμεταλλευτούν εμπορικά τον εφηβικό κόσμο, που επηρεάζεται καθημερινά από τα διαφημιστικά τους μηνύματα.

Οι έφηβοι επειδή είναι σε μια ηλικία που αναπτύσσονται βιολογικά, σωματικά, σεξουαλικά και νοητικά, εμφανίζοντας έναν επίσης ναρκισσισμό, ασχολούνται ιδιαίτερα με το σώμα τους. Αποτέλεσμα είναι να επηρεαστούν από τις διαφημίσεις που προβάλλoυν προϊόντα, τα οποία παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιδεικνύουν έντονα σωματική δύναμη, χρήμα, χλιδή, ομορφιά.

Οι έφηβοι αντιδρούν στα διαφημιστικά μηνύματα τα οποία μπορεί να τους επηρεάζουν όχι μόνο άμεσα αλλά και έμμεσα παιρνώντας τα διαφημιστικά μηνύματα στο ασυνείδητο.

 Η τηλεόραση και το διαδίκτυο δημιουργούν στους εφήβους κοινωνικά στερεότυπα ενδυμασίας και συμπεριφοράς, εξωτερικής παρουσίασης, δηλ. τους δημιουργούν μια υποκουλτούρα. Οι διαφημίσεις στρέφουν τους εφήβους προς τον υλικό κόσμο, προς τον νεοπλουτισμό.

Ο έφηβος επιθυμεί επηρεασμένος από τις διαφημίσεις να αποκτήσει πολλά αγαθά. Αν τυχόν δεν του παρέχεται η οικονομική δυνατότητα και το άμεσο περιβάλλον του είναι συγχρόνως αρνητικό ως προς την επικοινωνία, τότε μπορεί να καταφύγει σε βίαιες πράξεις, σε κλοπές κ.ά. Η μη απόκτηση αγαθών -αν δεν υπάρχει η κατάλληλη υποδομή να βοηθήσει- μπορεί να καταλήξει σε μια παραβατική συμπεριφορά προς βία, εγκληματικότητα κλπ.

Ένας Αμερικανός ψυχολόγος, ο Μπραντ J. Μπούσμαν επιθυμώντας να αξιολογήσει την επίδραση της βίας στη μνήμη των διαφημίσεων, έδειξε αποσπάσματα σε φοιτητές από μια ταινία που περιείχε σκηνές της μάχης (Karate Kid III) και μια μη βίαιη ταινία (Γορίλες στην ομίχλη), ακολουθούμενες από μια διαφήμι-ση για ένα απορρυπαντικό πλυντηρίων ρούχων και μια δυνατή κόλλα με το πρόσχημα μιας μελέτης της συμπεριφοράς των καταναλωτών. Αμέσως μετά, οι συμμετέχοντες έπρεπε να θυμηθούν τις ονομασίες των προϊόντων που διαφημιζόντουσαν και ότι άλλο σχετικό θυμόντουσαν. Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά σαφή: Όσο περισσότερο η ταινία ήταν βίαιη, τόσο λιγότερο θυμόντουσαν τη διαφήμιση των προϊόντων. Επομένως η οργή που προκάλεσε η βίαιη ταινία μείωσε την απόδοση της μνήμης.

Rêves, fantasmes, hallucinations > Echos des recherches  Pub et violence ne font pas bon ménage http://www.scienceshumaines.com/index.php?lg=fr&id_article=11015, [26.11.2010]

Κατερίνα Σούμπαση

Κοινωνική Ψυχολόγος, Ψυχοπαθολόγος, Ψυχοθ/τρια

Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες της Αγωγής (Paris VIII)

Eξειδίκευση στη Δημοσιογραφία  LCM (London Centre of Management)

(Μορφοψυχολόγος, Συγγραφέας)

Τηλ.: 69 47 69 57 07